De Gouden Delta

Hoekse Waard

De Hoekse Waard heeft zich tot nu toe afzijdig weten te houden van stedelijke expansie en kon zich exclusief toeleggen op het navelstaren naar de maagdelijkheid van omgeploegde akkers en dijklichamen. Ondertussen groeiden de dorpen, werden de wegen verbreed, deden de stoplichten hun intrede en bedrijven konden worden gevestigd aan de rand van de dorpen.

Eindeloze grensoverschrijdende lokale discussies over de wenselijkheid of noodzakelijkheid van bedrijventerreinen x bij afslag y of een kassen complex bij plaats z, zijn de volstrekte ontkenning van de werkelijkheid waarin het gebied terechtgekomen is. Een situatie die wordt overstemt door een algemeen doembeeld dat bepaald wordt doordat de grenzen van de groei inzicht zijn: wegen slibben dicht, open water vervuilt, de zeespiegelstijging vraagt om een nog grotere afvoercapaciteit van de rivieren, het aantal jachthavens en ligplaatsen zit aan de tax, de natuur verschraalt en nieuwe woonwijken roepen het gevoel af overal te kunnen liggen. Vanuit de serieuze overtuiging dat ruimtelijke ordening de grenzen dient te verzetten voor een verdere intensivering van het landschap voor economie, wonen, recreatie en natuur, worden in dit project de kansen voor de Hoekse Waard geformuleerd vanuit het perspectief van de Rijn-Schelde delta.

Ontwikkelingsstrategie

Zonder te vervallen in de roep om bestuurlijke grenscorrecties wordt een conflict-georiënteerd model van een op te richten ontwikkelingsmaatschappij voorgesteld. De Ontwikkelingsmaatschappij Gouden Delta stelt zich ten doel door middel van deals tussen participanten met schijnbaar tegengestelde belangen, projecten te realiseren van beperkte schaal en met een overzichtelijk tijdspad. Doelstellingen op het gebied van milieu, volkshuisvesting, economie en infrastructuur worden niet uitgesplitst naar afzonderlijke bestuurlijke eenheden en aparte opgaven, maar worden onderzocht op mogelijke allianties, samenwerking en combinaties; New Deals.

Ambitie Delta 2.0

De voorgestelde doelstellingen passen binnen de ambitie om de opnamecapaciteit van het deltagebied te vergroten. Aan de basis hiervan staat een krachtige herontginning van het landschap in de vorm van Delta 2.0; een pakket aan noodzakelijke ingrepen die de hardware van de rivieren delta verbetert als gevolg van nieuwe inzichten en randvoorwaarden. Deze update behelst het gedeeltelijke herstel van het getijdensysteem, verhoogde (piek)afvoer/opvang van rivier- en regenwater en het anticiperen op de zeespiegelstijging, nieuwe zoute natuur, een complementaire zoetwateraanvoer ten behoeve van landbouw en industrie en aangepaste waterwerken.

Gouden Delta

Deze voorinvestering is de start van een proces waarin cross-overs mogelijk zijn tussen een Europees recreatief walhalla, een natuur van ongekende waarde, een pragmatisch werkgebied en een uitgesproken woonmilieu voor afwijkende stedelijke vraag. Deze cross-over irrigeert de Rijn-Schelde Delta met een enorme rijkdom in programmatisch gebruik en biedt tegelijkertijd de kans het palet aan stedelijke, stad-gerelateerde en landschappelijke woon- en werkvormen in de regio Rotterdam-Antwerpen te verbreden en toont bovendien aan dat dit gebied op geen enkel vlak de grenzen van de groei heeft bereikt. Landbouw, natuurontwikkeling en woningbouw staan aan de basis van de weloverwogen constructie van een dunne vegetale stad. Deze stad kent per seizoen sterk fluctuerende aantallen gebruikers en heeft een achterland dat reikt tot aan Parijs en Frankfurt. Het biedt de perfecte basis voor een woon-, werk- en recreatiegebied dat zich als ‘staat’ in Europa manifesteert.

Opdrachtgever: Stichting Architecture International Rotterdam Type opdracht: Regionale studie in het kader van de manifestatie AIR Zuidwaarts Looptijd: 1998-1999 Status: Afgerond In samenwerking met: Edzo Bindels, Arjan Klok, Ruurd Gietema