Met de recente terugkeer van het stikstofspook nog maar eens teruggehaald hoe het ook al weer zat. Sommige problemen zijn niet ingewikkeld, maar moeilijk. Dit is er zo een. De stikstof depositie in Nederland wordt intern voor 70% veroorzaakt door landbouw (cijfers 2021). Dus als we ergens de oplossing kunnen vinden dan is het daar. We hebben teveel (vervuilende) landbouw.
Positief is dat de totale stikstofdepositie minder dan de helft is dan die van het peiljaar 1990. De landbouw doet nu nog 80% ten opzichte van toen, andere sectoren, met name verkeer, zijn echter 3 tot 10x schoner geworden. De landbouw loopt achter, onder andere veroorzaakt door het opheffen van het melkquotum in 2015.
Hoe dan ook, onze stikstofdepositie is nu nog 4x boven het Europees gemiddelde, we zijn een grote depositie exporteur (we exporteren 4x de import) en we zijn de grootste vleesexporteur van Europa. En nee, Nederland heeft niet onevenredig veel natuurgebieden (we zitten onder het Europees gemiddelde).
Bovendien hebben we Europese overeenkomsten afgesloten (Conventie voor Europese Biodiversiteit en de Europese Biodiversiteitstrategie) om in 2030 minstens 30% van ons grondgebied in te richten als Natura2000 gebied. Dat betekent nog een provincie Utrecht aan natuurgebieden erbij.
Aan de slag dus. De huidige landbouwpraktijk afschalen en de biodiversiteit en duurzame landbouw omarmen. Nederland klaarstomen voor de toekomst. Moeilijk misschien, maar ingewikkeld is het niet.
Henk Hartzema, LinkedIn, 19 januari 2025
