Wegen en verbindingen houden een stad bij elkaar. Zoals we een schilderij bekijken door er voor te gaan staan en een sculptuur zien door het van alle kanten te bekijken, zo beleven we een stad door er doorheen te bewegen. Indrukken en beelden rijgen zich aaneen tot het verhaal van de stad. De wegen vormen een spiegel van de samenleving.
Op deze manier toont Parijs een hiërarchisch maatschappelijk. Boulevards maken een sterk onderscheid tussen de kerken, paleizen en monumenten en de gebouwen die daaraan dienstbaar zijn, zoals soldaten aan hun overste. Zo maakt het labyrint van stegen, grachten en pleinen Venetië tot een hechte stad. Is New York libertijns en open door de rechte straten zonder einde. En Los Angeles voor een Europeaan maar moeilijk te bevatten als een autostad waarin bewegen gaat boven verblijven.
Hoe zou een fietsmetropool eruit zien? Een naïeve wereld volgens de Bert Haanstra? Toonbeeld van spruitjeslucht en preutse praktijken, gewend als we zijn al geluid en uitlaatgassen en aangepast aan conflicten en onrust?
Maar stel dat de fietser geen achteruitgang maar futurisme verbeeldt. Dat fietspaden breder worden dan rijbanen om ruimte te bieden aan alle soorten fietsers. Dat afstanden veranderen omdat fietsers twee keer zo snel gaan. Dat er een groene golf wordt in gesteld voor tweewielers. Dat je met de fiets bijna de trein in kunt rijden. Dat de straten straks leeg zullen zijn omdat geparkeerde auto’s zelfrijdend zijn opgeborgen? Dat fietsstraten de norm worden en auto’s te gast in de stad.
Het zou wat zijn en straks is het zover!
De RAP Architectuurweek ziet Hart van Holland voor zich als de eerste fietsmetropool. Met een passerpunt op de Willibrordrotonde in Oegstgeest ligt de hele regio binnen een straal van 7,5km. 400.000 inwoners kriskrassen van school naar huis. Van supermarkt naar sportclub, van strand naar theater. De regio is rijk gevarieerd, landschappelijk divers. Het beste van de Randstad binnen handbereik. Multipolair, een netwerk dus. Wat zou het een machtig perspectief zijn als dit netwerk wordt gevoed door fietsers in plaats van auto’s. Gemak in plaats van congestie. Interactief in plaats van opgesloten
De RAP Architectuurweek wil iedereen warm maken voor het denkbeeld van de fiets die alles bij elkaar houdt. Beschreven worden de tendensen die zich op het gebied van fietsen en fietsgebruik afspelen. Onderzocht worden de knelpunten tussen de fiets en andere weggebruikers. Geëxperimenteerd wordt met nieuwe privileges voor de fiets. En natuurlijk wordt onze mooie regio verkend op de fiets.
Henk Hartzema, curator statement, Architectuurweek RAP, januari 2018
